Ankeiler: Als je van jongs af aan in Renkum komt, dan weet je dat het er naar natte kranten ruikt.

- Als je van jongs af aan in Renkum komt, dan weet je dat het er naar natte kranten ruikt. Alleen is die geur sinds de komst van een machine die verpakkingspapier maakt, veranderd in een 'chemische geur', die volgens bewoner Frank de Graaf op de keel slaat. Ondanks klachten van bewoners over de geur en het lawaai, wil Parenco meer verpakkingspapier maken. Voor De Graaf is de maat vol.

Hij ontving onlangs een notitie waarin plannen voor de fabriek staan uitgelegd. Parenco heeft het voornemen om te stoppen met de productie van publicatiepapier, geschikt voor flyers, folders en gidsen. Ze willen meer inspelen op de veranderende markt en meer golfkarton maken voor verpakkingsmateriaal. Er wordt immers minder gelezen van papier en online wordt er meer geshopt, waarvoor verpakkingsmateriaal nodig is.

Maar die plannen zijn bewoner De Graaf niet in de koude kleren gaan zitten. "Hemelsbreed woon ik 500 meter van de fabriek. Ik heb er vroeger zelf heel kort gewerkt, als bijbaantje. Ik mocht helpen bij de papiermachine. Daar kwamen rollen uit van één diameter en acht meter lang. Zodoende wist ik dat het in de omgeving kon ruiken naar natte krant", vertelt De Graaf.

De Graaf kende de natte krantengeur en maakte zich hier geen zorgen over. En zo kwam het dat hij vijf jaar geleden zijn huis, 500 meter vanaf de fabriek, kocht.

Eerste klachten

Maar toen de familie De Graaf eenmaal verhuisd was, veranderde Parenco één van de papiermachines in een machine voor verpakkingsmateriaal. De Graaf weet nog dat toen de stank is gekomen. "Maar of dat de oorzaak is, weet ik niet. Ik zou er graag achter komen wat die stank is. Dat stelt gerust."

In de notitie van de fabriek staat te lezen dat er sinds de opening van de verpakkingspapierfabriek meer klachten zijn gekomen. "Maar even later staat te lezen dat de klachten zijn afgenomen", en dat vindt De Graaf vreemd.

De Renkumer vindt de verhalen rondom de fabriek tegenstrijdig en er zijn meer zaken die hij vreemd vindt: "Ik heb gehoord dat de gemeente geen huizen kan bouwen, omdat Parenco de maximale nota van stikstofuitstoot opmaakt. En ook staan er beken rondom de fabriek droog, omdat Parenco dat water gebruikt. De waterstand in de rest van de regio is veel beter."

De Graaf zet ook zo zijn vraagtekens bij onderzoek dat de GGD naar de stankoverlast heeft gedaan. "We moesten doorgeven wanneer het stonk." Hij deed dat, maar dat was blijkbaar niet de bedoeling. Bewoners mochten de stank alleen doorgeven als ernaar gevraagd werd. "Het was een rommeltje. Naar mijn idee moesten we de mate van stank doorgeven, als er even geen stank was. Het onderzoek was vreemd en de uitslagen hebben wij nooit gezien."

Boos en machteloos

Het wooncomfort van het gezin is er niet beter op geworden door de veranderingen in de fabriek. "De stank is soms zo erg dat we ramen dichthouden en aan de achterkant van het huis hoor je de herrie en merk je trillingen van de fabriek. Misschien van ventilatoren", denkt De Graaf.

De strijd tegen de overlast maakt De Graaf boos en machteloos. "Je stoort je eraan. Als je boodschappen doet of de hond uitlaat, dan ruik je het. Om de fabriek heen liggen mooie bossen, de uiterwaarden en de Rijn en zelfs daar stinkt het. Je bent er eigenlijk continue mee bezig."

Nu De Graaf de plannen leest van Parenco voelt hij zich boos en machteloos: "Je bent niet boos op één persoon, maar op een bedrijf, met een bestuur, medewerkers, haar productie en alles at daarbij hoort. En dan voel je machteloosheid."

Hoe verder?

De ambities van Parenco zijn volgens woordvoerder Ruben van Haren driedelig. Er moeten nieuwe vergunningen komen. De fabriek moet aansluiten op de duurzaamheidsambities van de provincie, over bijvoorbeeld stikstof, CO2, geuremissie en circulariteit van water. Daarnaast moeten oude vergunningen opnieuw bekeken worden. Eisen worden opnieuw getoetst en alle losse vergunningen kunnen worden samengevoegd in een revisievergunning. "En nu we er toch mee bezig zijn, is dit voor ons het moment om het marktperspectief voor de komende tien jaar mee te nemen."

Parenco ziet de markt voor publicatiepapier kleiner worden en denkt dat de papiermachine niet meer 'houdbaar' is. En dat is volgens Van Haren de reden om te overwegen of het verstandig is om over te gaan op verpakkingspapier. Raadsleden en ondernemers uit de buurt zijn inmiddels uitgenodigd om naar de ambities te luisteren. Woensdag is het de beurt aan Belangengroep Omwonenden Parenco (BOP) Renkum en donderdag aan omwonenden, zoals Frank de Graaf.

'Belangrijk', vindt Van Haren. "We willen de omgeving op een goede manier informeren en ze kunnen vragen stellen of onderzoeksuggesties doen." Zo kan er onderzoek gedaan worden naar elektrisch aangedreven boilers, waterbesparende onderdelen of bijvoorbeeld de geur, denkt Van Haren.

Zorgen bij omwonenden

Volgens BOP Renkum en De Graaf zijn de zorgen van omwonenden sinds de uitnodiging en de ontvangen notitie alleen maar gegroeid. Ze hebben de fabriek door de jaren heen zien ontwikkelen en groeien. De overlast is daarbij telkens toegenomen, vinden Hermine van den Berg en Mariska Hulsewé van BOP Renkum. Door de productie verder uit te bereiden en nog meer verpakkingspapier te maken, verwachten zij nog meer problemen.

En dan zijn er ook nog de zorgen over gezondheidsproblemen. De uitstoot van Parenco zou volgens het RIVM niet zorgen voor kanker of aangeboren afwijkingen. Maar BOP Renkum zet hierbij haar vraagtekens. "Wij weten dat ze dat simpelweg niet aannemelijk kunnen maken in een onderzoek. Maar dat wil niet zeggen dat het risico er niet is", legt de BOP uit.

Praten over geurvermindering

Parenco weet dat ze nog altijd geur produceren die door de GGD 'onwenselijk voor de gezondheid' wordt genoemd. "De opmerkingen nemen wij zeer serieus. We voelen de verplichting om aan de slag te gaan ter vermindering van de geur", zegt Van Haren. Het gevoel van onmacht en de zorgen van omwonenden denkt hij niet weg te kunnen nemen. "Maar wij proberen zo transparant mogelijk te communiceren. Dit doen wij met de provincie, met gemeente, ondernemers en omwonenden. We zijn open over de rapportages en meetrapporten van overheden."

 

Ook denkt de woordvoerder van Parenco dat als er gezondheidsrisico's zouden zijn, ze dat allang zouden weten: "We hebben 350 mensen bij ons in dienst, 4,13% verzuim op het moment. Als er gezondheidsrisico's waren in onze fabriek, dan zouden onze mensen daarvan effect hebben. Dat is gelukkig niet zo."

Verhuizen

En Parenco verhuizen? Dat gaat volgens provincie Gelderland zomaar niet. "Op de plek van de fabriek mag gewoon binnen bepaalde normen industrie plaatsvinden. En als je het hebt over vergunningverlening, dan is dat een heel zwart-witte aangelegenheid", aldus de provincie. "Als je voldoet aan de voorwaarden, dan krijg je die vergunning gewoon."

Voor bewoner De Graaf is de fabriek een reden om te zijner tijd zelf te vertrekken. Het moet gewoon klaar zijn, vindt hij. "Het moet kloppen en de uitstoot moet nul zijn. Geef ons duidelijkheid in de plannen naar verbetering toe. Communiceer helder en werk aan het vertrouwen van de bewoners", adviseert De Graaf aan Parenco.

Voor de BOP is het pas klaar als de hoogste rechter geoordeeld heeft. "En dat is in dit geval de Europese rechter. Ik heb hier een prachtig huis, we hebben alles levensloopbestendig gemaakt. Dan gaat het mij dus geld kosten om ergens anders zoiets te maken. En de vraag is of je het nog vindt", besluit Hermine van den Berg, woordvoerder van de BOP.

Lees ook: Omwonenden papierfabriek zijn blij met erkenning, maar willen nu actie
Lees ook:
Stank Renkumse papierfabriek 'onwenselijk voor gezondheid' omwonenden

💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@rtvconnect.nl.

Deel dit artikel