Afdrukken
Ankeiler: Het kan in financiële zin niet op in Arnhem de komende jaren.

- Het kan in financiële zin niet op in Arnhem de komende jaren. De peperdure plannen van de nieuwe uiterst linkse coalitie werden in de begroting gezet en daar bovenop zijn er nog tientallen miljoenen aan nieuwe ambities toegevoegd. Wie denkt dat dat onherroepelijk tot rode cijfers moet leiden, komt bedrogen uit. De financiële vooruitzichten waren in jaren niet zo gunstig. Er zijn zelfs nog miljoenen te verdelen waar nog geen plannen voor zijn, legt wethouder Paul Smeulders uit.

Een 'ongelooflijk luxe positie', erkent Smeulders. Dat komt volgens de wethouder vooral omdat het Rijk de komende jaren fors meer geld uitgeeft. De inkomsten die een gemeente krijgt, zijn daaraan gekoppeld. Als de nationale overheid de portemonnee trekt, profiteren gemeenten daar dus van mee.

'Financieel ravijn'

Toch waarschuwt Smeulders ook voor het 'financiële ravijn' dat vanaf 2026 dreigt. Dan is vooralsnog het plan om de geldstroom richting gemeenten flink terug te schroeven. "Wat ze dan doen is echt heel naar", vindt Smeulders van de voornemers van het kabinet. Dat zou Arnhem 25 miljoen euro per jaar kosten. Door minder zorginkomsten, zou Arnhem nog eens jaarlijks 15 tot 28 miljoen euro mislopen.

Hoewel dit een 'grote onzekerheid' geeft, is de hoop en verwachting van de wethouder toch dat het zo'n vaart niet zal lopen. Volgens hem zien ze op het ministerie ook wel in dat dit 'echt niet kan', maar is er op dit moment gewoon een dekkingsprobleem.

Toch betekent dat voor nu dat veel plannen niet verder gefinancierd kunnen worden dan tot en met 2025 en de gemeente dus weinig structurele maatregelen kan nemen, stelt Smeulders. Er worden dan ook de nodige incidentele potjes met geld weggezet voor verschillende doelen. De kleine 30 miljoen euro voor klimaatregelen, 10 miljoen euro voor een energiearmoedefonds en hetzelfde bedrag voor een 'stadsontwikkelfonds' om bijvoorbeeld meer sociale huurwoningen te realiseren of de openbare ruimte te vergroenen worden overgenomen uit het coalitieakkoord.

Nieuwe plannen

Nieuw is dat er nu ook 10,7 miljoen euro wordt uitgetrokken voor de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed zoals Rozet, het Musis Sacrum, het gemeentehuis en zwembaden. Ook wordt er in totaal 16 miljoen euro uitgetrokken voor lagere maximumsnelheden voor auto's en het verminderen van het aantal rijstroken. Ook wordt er 4,9 miljoen euro weggelegd voor verschillende maatregelen om de gemeente inclusiever te maken. En er wordt 2 miljoen euro gereserveerd om van de Rijnkade een 'wandel- en fietspromenade' te maken.

Voor veiligheid staat de komende twee jaar 900.000 euro extra geboekt, daarna 400.000 euro. Het is bekend dat Arnhem een flinke uitdaging heeft op het gebied van veiligheid en de stad qua criminaliteitsproblematiek niet onder doet voor de grote steden. Of hier dan niet meer geld voor uitgetrokken had moeten worden? Burgemeester Ahmed Marcouch heeft aangegeven dat hij met dit bedrag uit de voeten kan, verzekert Smeulders.

Naast al die plannen is er volgens de wethouder de komende jaren nog 26 miljoen euro te verdelen waar nog geen plannen voor zijn, waarvan 3,1 miljoen in 2023. Enerzijds vindt Smeulders het gezien alle onzekerheden niet verstandig om al het geld nu al in te zetten, bovendien geeft het volgens hem mogelijkheden voor de gemeenteraad om zelf met plannen te komen.

Kosten inwoners omhoog

Ondanks alle financiële voorspoed kiest Arnhem ervoor de lasten voor de inwoners stevig te verhogen. Zo stijgt de belasting op woningbezit (ozb) en gaan ook de afvalstoffenheffing en parkeertarieven omhoog. Arnhem wordt daardoor van een gemeente waarin het relatief goedkoop wonen was een gemeente waarin de woonlasten behoorlijk hoger zijn dan gemiddeld, is de verwachting.

Een 'lastige boodschap', ziet Smeulders. Toch denkt hij er niet aan daar iets aan te doen. Volgens hem is dat ook ingewikkeld omdat de gemeente deze structurele inkomsten vanaf 2026 zeker wel weer nodig heeft. Bijvoorbeeld de belastingverhogingen dan in elk geval tot en met 2025 op nul zetten, zou een begroting geven die de provincie als toezichthouder als 'onrealistisch' zal bestempelen, vermoedt Smeulders. Bovendien wordt Arnhem dan misschien wel een relatief dure gemeente om te wonen, maar je krijgt er veel voor terug, vindt de wethouder. "Het is er prachtig wonen."

Met de huidige plannen zou Arnhem vanaf 2024 sinds lange tijd weer de financiële norm halen die diezelfde provincie als ondergrens stelt. Of het niet heel verstandig zou zijn het geld dan maar even niet uit te geven om daar naartoe te kunnen werken? Dat is een afweging voor de gemeenteraad, besluit Smeulders.

Zie ook: Aan deze beloftes mogen we de Arnhemse wethouders houden

Deel dit artikel