Ankeiler: Niet 'ik ben', maar 'ik zie'. Zo klinkt bijvoorbeeld 'ik ben' in het Kleverlands.

- Niet 'ik ben', maar 'ik zie'. Zo klinkt bijvoorbeeld 'ik ben' in het Kleverlands. De streektaal in een groot grensgebied van onze provincie is zo bijzonder dat het een erkende regionale taal moet worden. Een werkgroep is daar nu voortvarend mee bezig en één van de actieve ambassadeurs is de van oorsprong Groesbeekse dialect-onderzoeker Charlotte Giesbers. Ze promoveerde in 2008 al op deze taal en wil dat er nu eindelijk eens erkenning komt voor het gedeelte in Gelderland.

"Het is een unieke streektaal. Niet alleen met eigen woorden en uitdrukkingen, maar ook met een eigen grammatica. En het is dus grensoverschrijdend want het wordt in zowel Nederland als Duitsland gesproken. Dat alles maakt dat er erkenning moet komen binnen het zogeheten deel 2 van het Europees Handvest voor regionale en minderheidstalen", zegt Giesbers.

Met de paplepel ingegoten

Het Kleverlands is al een erkende taal in delen van Duitsland en het noordelijk gebied van Limburg, maar nog niet in de strook daar tussenin. Het gaat dan om de voormalige gemeenten Bergh, Wehl, Gendringen, Didam, Rijnwaarden, Huissen, Groesbeek, Millingen en de gemeenten Zevenaar, Duiven, Westervoort, Nijmegen, Renkum, Rozendaal en Rheden.

Giesbers is zelf geboren en getogen in Groesbeek en heeft als kind het Kleverlands met de paplepel ingegeven gekregen. "Ja bij ons werd dit thuis gesproken. En als wij dan naar familie gingen in Kessel Duitsland, konden we gewoon met elkaar praten. Want we spraken beiden een variant van dit dialect. Het was vroeger ook zo dat er in dit gebied heel veel Nederlands-Duitse huwelijken waren omdat men elkaar verstond. Eigenlijk waren we hier onze tijd al ver vooruit."

Zingen in je eigen taal

Joop Boxstart uit Wehl is ook een fervent voorstander van de eigen taal, in zijn geval een Liemerse variant binnen het Kleverlands. "Ik praat en zing al mijn hele leven in het dialect." Boxstart treedt al tientallen jaren op met zijn eigen liedjes in deze taal. "En de mensen willen dat ook niet anders, ze komen speciaal voor de liedjes en de teksten in hun eigen taal, dat is gewoon geweldig."

Boxstart en Giesbers zijn fanatieke ambassadeurs voor het Kleverlands. Volgende week zijn zij beiden aanwezig bij het symposium waar de werkgroep Plan Erkenning Gelders Kleverlands met bestuurders van de lokale overheid en bestuurders van heemkundige verenigingen van gedachten gaan wisselen. Het gaat dan om de betekenis van het Kleverlands voor hun gemeente, voor hun organisatie of voor hen persoonlijk.

Met hun steun wil de werkgroep proberen het Kleverlands in de Liemers en het oostelijk deel van het rivierengebied als regionale taal door tussenkomst van de provincie Gelderland in het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden erkend te krijgen, net als dat de Nedersaksische en Limburgse dialecten in ons land dat ook al zijn.

Kleverlands is als een panda

Giesbers: "Het grote voordeel bij erkenning is dat er geld vrijkomt voor allerlei activiteiten. Bijvoorbeeld voor onderzoek, het vastleggen van de taal, cursussen of lessen op school. Allemaal bedoeld om de taal te koesteren en te behouden. Ik vergelijk het weleens met de panda. Mensen gaan zo'n dier pas beschermen als het bijna te laat is. Het zou geweldig zijn als kinderen over een eeuw nog weten welke taal er hier altijd al gesproken werd."